AI-Hallucinaties in TMS: Waarom 47% van Bedrijven Foute Beslissingen Neemt (+ Nederlandse Veiligheidsstrategieën voor 2025)
Nederlandse verladers staan voor een onzichtbaar probleem dat hun transport kosten kan: 47% van enterprise AI-gebruikers maakte minstens één grote zakelijke beslissing gebaseerd op gehallucineede content in 2024. AI-hallucinaties zijn geen theoretische kwestie meer. Ze raken Nederlandse TMS-omgevingen waar orders, carriers en tarieven worden beheerd.
Het timing kan niet slechter. 82% van Nederlandse en Belgische bedrijven verwacht dat hun huidige transport management systemen (TMS) onvoldoende zullen zijn om moderne eisen rond snelheid, capaciteit en kostenreductie te voldoen in de komende vijf jaar, zo blijkt uit onderzoek van Manhattan Associates en onderzoeksfirma Vanson Bourne. Terwijl bedrijven nadenken over nieuwe systemen, lanceren AI-gedreven oplossingen die zowel kansen als risico's bieden.
Het Verborgen AI-Probleem dat Nederlandse Verladers Moet Kennen
AI-hallucinaties zijn geen sci-fi verhaal. Het zijn momenten waarop AI, vooral grote taalmodellen, valse, misleidende of onzinnige informatie genereren maar dit vertrouwenwekkend presenteren als feit. In transport betekent dit AI die non-existente ophaal-tijdvensters bevestigt, accessorials toevoegt die niet bestaan, of carriers recommendeert voor routes die ze niet rijden.
Voor Nederlandse TMS-gebruikers is dit extra gevaarlijk omdat transport een contextrijke omgeving is. Een fout bij PostNL-integraties kan leiden tot gemiste pickups. Een hallucination over bol.com orderspecificaties veroorzaakt directe klantschade. In 2025 hallucineert AI – het biedt valse, misleidende en onbetrouwbare informatie gebaseerd op een gebrek aan complete context. Het is niet of, het is wanneer.
Nederlandse bedrijven zijn hier gevoelig voor omdat bedrijven vaak de inzichten missen die nodig zijn om proactief te handelen. Meer dan de helft (55%) kan inbound zendingen niet koppelen aan dok- en warehouse planning, terwijl 51% zendingen niet tijdig kan omrouteren of carrier-problemen kan oplossen voordat ze escaleren.
De Hallucinatie-Risico's in Nederlandse TMS-Omgevingen
Stel: je AI-assistent beveelt DPD aan voor een B2B-pallet levering naar Groningen, maar DPD heeft die service sinds maanden niet meer. Of je systeem suggereert een ophaal-tijdvenster bij PostNL dat niet bestaat voor de aangegeven postcode. Deze hallucinaties ontstaan omdat AI systemen context missen.
In Nederlandse verladers-omgevingen zie je specifieke risicogebieden:
- Carrier-selectie voor bol.com marketplace orders die hallucineerde capaciteit voorstelt
- ERP-koppelingen waar AI verkeerde voorraad-beschikbaarheid doorgeeft
- WMS-planning waarbij AI non-existente dock-slots reserveert
- Track-en-trace waarbij AI verzonnen status-updates genereert voor klanten
Google's Gemini 2.0, momenteel het meest betrouwbare grote taalmodel beschikbaar, genereert nog steeds valse informatie in 0,7% van de antwoorden (Vectara, 2024). Minder geavanceerde modellen die veel gebruikt worden in enterprise-omgevingen tonen hallucinatiecijfers van meer dan 25% (AllAboutAI, 2025).
Waarom Context de Winnende Factor is (Rose Rocket vs Traditionele Systemen)
Rose Rocket, het meest flexibele AI-native platform van de industrie dat werkt met transportbedrijven van alle groottes en modaliteiten, kondigde de lancering aan van TMS.ai op de Manifest 2025 conferentie in Las Vegas in februari. Dit markeert een belangrijke verschuiving: de eerste AI-native TMS die kunstmatige intelligentie in de kern van het systeem embedt.
Het verschil zit in context. Het kerngeloof is dat AI alleen zo slim is als de context die het begrijpt. In transport leeft die context binnen het TMS – in de orders, de lanes, de carriers, en alle complexe, real-world data die elke beslissing voedt. Zonder die context is AI gewoon aan het gokken.
Traditionele systemen gebruiken "bolt-on" AI – AI die bovenop bestaande software wordt gelegd. TMS.ai vertegenwoordigt een monumentale verschuiving in transport management systemen, door kunstmatige intelligentie (AI) in de kern van het bedrijfssysteem te embedden. Deze verschuiving stelt AI in staat om de complete context van een bedrijf te hebben, waarmee AI's grootste zwakte wordt opgelost.
Vergeleken met Nederlandse oplossingen zoals Cargoson, nShift, MercuryGate en andere traditionele TMS-leveranciers, biedt de AI-native aanpak theoretisch betere context-awareness. Maar Nederlandse verladers moeten de risico's afwegen tegen de voordelen.
Nederlandse Markt Reality Check: Huidige TMS-Beperkingen
De Nederlandse markt heeft specifieke uitdagingen. Bedrijven wijzen naar forse uitdagingen: compliance met duurzaamheidseisen (47%), stijgende brandstof- en chauffeur-kosten (37%) en beperkingen in informatiesystemen (37%) worden genoemd als belangrijkste risico's.
Voor AI-implementatie zijn deze cijfers relevant:
- 50% heeft integratieproblemen met huidige systemen
- 42% kampt met data quality issues
- 41% heeft hoge kosten
- 55% kan inbound shipments niet koppelen aan planning
Deze legacy-problemen vormen een slechte basis voor AI. Hallucination-risico's stijgen exponentieel wanneer onderliggende data incompleet of incorrect is.
Praktische AI-Veiligheidsstrategieën voor Nederlandse Verladers
76% van enterprises gebruikt nu human-in-the-loop processen om hallucinaties te vangen voordat ze worden gedeployeerd. Voor Nederlandse TMS-omgevingen betekent dit concrete stappen:
Validatie-checks voor Nederlandse carriers:
- PostNL API-verificatie voor elk voorgesteld pickup-slot
- DPD capaciteitscontrole tegen actuele beschikbaarheid
- GLS tracking-verificatie voor status-updates
- bpost cross-border validatie voor Belgische leveringen
ERP/WMS-koppelingen beveiligen:
- Real-time voorraadcontroles bij order-suggesties
- Warehouse dock-planning verificatie
- Automated cross-checks tussen AI-voorstellen en actuele systeem-status
Retrieval-Augmented Generation (RAG) is de meest effectieve techniek tot nu toe, die hallucinaties met 71% vermindert wanneer het correct wordt gebruikt. Voor Nederlandse verladers betekent dit het koppelen van AI-systemen aan actuele carrier-databases, real-time voorraad en verified track-data.
TMS-Selectiecriteria: AI-Ready vs AI-Native Systemen
Nederlandse verladers die TMS-selectie overwegen moeten specifieke vragen stellen:
Voor leveranciers zoals Cargoson, nShift, andere oplossingen:
- Hoe toegang heeft jouw AI tot complete order-context?
- Welke hallucinatie-mitigatie is ingebouwd?
- Kun je training-data traceren en verifiëren?
- Hoe vaak worden Nederlandse carrier-databases geüpdatet?
ROI vs risico-afweging:
- Implementatie-kosten vs hallucinatie-risico kosten
- Human-oversight overhead vs efficiency-winst
- Training-investering vs adoptie-snelheid
Kies voor pilots met kleine scope. Test AI-functionaliteit eerst op non-critical processen zoals rapportage voordat je het toepast op order-routing of carrier-selectie.
De Nederlandse AI-TMS Roadmap voor 2025-2027
Google's Gemini-2.0-Flash-001 is momenteel de meest betrouwbare LLM, met een hallucinatiepercentage van slechts 0,7% vanaf april 2025. Er zijn nu vier modellen met sub-1% hallucinatiecijfers, een mijlpaal in het betrouwbaarder maken van AI.
Voor Nederlandse MKB-verladers is de timing belangrijk. Huidige AI-modellen zijn nog niet klaar voor volledig autonome transport-beslissingen. Maar voor 2027 verwachten experts dat hallucination-rates onder 0.5% komen voor gespecialiseerde transport-modellen.
eFTI compliance voorbereiding:
De Europese eFTI (electronic Freight Transport Information) verordening vraagt digitale documentatie-standaarden. AI-systemen kunnen helpen met compliance, maar alleen met accurate data-processing. Hallucinaties in eFTI-documentatie kunnen juridische gevolgen hebben.
Actieplan: Van Spreadsheet naar AI-TMS zonder Valkuilen
30-dagen fase:
- Audit huidige data-kwaliteit in ERP/WMS-koppelingen
- Map carrier-integraties en identificeer hallucination-risico punten
- Definieer KPI's voor AI-ROI vs fout-kosten meting
60-dagen fase:
- Pilot met één AI-functie (bijv. automatische data-entry)
- Implementeer human-verification voor alle AI-output
- Test carrier API-integraties met AI-voorstellen
90-dagen fase:
- Evalueer pilot-resultaten: efficiency vs fout-kosten
- Schaal uit naar volgende functionaliteit (carrier-selectie, routing)
- Ontwikkel training voor operationele teams
Nederlandse TMS-leveranciers zoals Cargoson, regionale partners en internationale spelers ontwikkelen allemaal AI-functionaliteit. De vraag is niet óf AI komt, maar wanneer Nederlandse verladers het veilig kunnen adopteren zonder operationele risico's.
Start met kleine pilots. Meet alles. En vergeet niet: de gevolgen van onbetrouwbare AI-content strekken zich uit voorbij efficiency-verliezen naar fundamentele zakelijke beslissings-kwaliteit. In transport kan één verkeerde carrier-keuze je klantrelatie kosten.